Aylık arşiv: Ağustos, 2016

Botulinum toksini uygulamaları giderek artmaya devam ediyor. Bu uygulamayı tıp doktorları kadar tıp doktoru olmayan yardımcı sağlık personeli hatta sağlık personeli olmayanlar da yapıyor.

Geçenlerde magazin televizyonlarından birinde kuaförler arasında bir yarışma programı gösteriliyordu. Bir kuaför saçını şekillendirdiği müşterisinin saçlarını tarif ederken “saçlar biraz canlılığını kaybetmiş, botox uygulayarak saçları canlandıracağım” ifadesini kullandı. Tesadüfen tanık olduğum bu ifade beni hayrete düşürdü. Bir kuaför botox’u saçlarda nasıl ve ne amaçla kullanabilir di? Bildiğim kadarı ile botulinum toksininin saçları kuvvetlendirici bir etkisi gösterilmemişti. Ama bu ifade şunu açıkça belirtiyordu: Botox bir ilaç veya tibbi madde değil, yüz güzelleştirme kremi veya saç şampuanı gibi herkesin kullanabileceği sıradan bir madde olarak algılanıyordu.

Ayni algının hastalarda da olduğunu farketmekteyim. Özellikle kadınlar saçlarına şekil verdirir gibi yüzlerine botox yapılmasını istemektedirler. Bunu en somut olarak bana botox isteği ile başvuran bir hastada gözlemledim. Hasta daha önce değişik kişilere birçok kez botox yaptırmış. Bu kez de tesadüfen bana başvurmuş. İlk kez gördüğüm ve sağlık durumu konusunda hiçbir bilgim olmadığı için bütün hastalarımıza rutin olarak sorduğumuz sağlık sorularını (guatr, astım, tansiyon, şeker, kalp hastalığı var mı, sigara alkol kullanıyor mu? vs.) sormaya başladım. Birden asabileşen hasta “sanki ben size ameliyat olmaya geldim, alt tarafı bir botox yaptıracağım” diyerek ayağa kalktı ve odamı terkederek gitti.

Hasta haklı mı, değil mi ? bilemiyorum. Ancak bildiğim bir şey var. Bir hekim ve bir cerrah olarak bana başvuran her kişi tıbben bir hastadır ve benim yaptığım her işlem (estetik amaçlı olsun veya olmasın) bir tıbbi tedavidir. Bizler (en azından ben Prof. Dr. Ege Özgentaş) asla gelen bir hastaya adını bile sormadan botox istiyor diye botox yapmamalıyız. Botox bir tıbbi işlemdir ve hekimler tarafından yapılmalıdır.

Botulinum toksini uygulaması tehlikeli ve zararlı etkileri olan bir işlem midir? Hayır. Doğru ellerde yapıldığı zaman botox son derece güvenli bir işlemdir. Ancak kasları felç ederek etki eder. Göz kapakları civarında nadir olarak üst gözkapağı düşmesine (pitoz yani üst gözkapağının düşmesi ve tam açılamaması) neden olabilir. Bu durum geçici de olsa istenmiyen bir durumdur. Boyundaki çizgilerin düzeltilmesi için de botulinum toksini kullanılmaktadır. Yanlış yere verildiğinde yutkunmada veya soluk almada sorunlar yaratabilir ki bu geçici de olsa ciddi bir durumdur.

Bazı hekimler botulinum tolsinini kafa derisinde de kullanmaktadırlar. Ama burada amaç yukarıda bahsettiğim yarışmacı kuaförümüzdeki gibi saçları güçlendirmek değil saçlı derideki terlemeyi azaltmaktır. Bazı hanımlar daha az terliyerek saçlarının daha uzun süre bakımlı kalmasını arzuladıkları için bunu istemektedirler. Herhalde bu hanımların kuaförlerine yaptıkları masraf botox tan daha pahalı olduğu için bu yola başvurmaktadırlar.

İşin magazin tarafını bir yana bırakırsak botox tıbbi bir işlemdir. Her yeni hastada yeni bir şişe açılmalı ve kullanılan botulinum toksininin markası ve son kullanma tarihi kişiye gösterilmelidir (Türkiye’de iki ayrı yasal botulinum toksini markası satılmaktadır). En iyisi tamamı kullanıldıktan sonra ambalaj ve flakonun hastaya verilmesidir. Hekim her hastasına kayıt açmalı ve hangi tarihte hangi bölgeye kaç ünite botox yaptığını titiz olarak kaydetmelidir. Hastalar da bundan rahatsızlık duymak yerine mutlu olmalı ve kendilerini daha güvende hissetmelidirler.